Wie is het 'zelf'die zelfmoord pleegt?

Wie is die 'zelf ' die zelfmoord pleegt?

Zelfmoord een onderwerp waar we liever niet over spreken. Het is niet te bevatten dat iemand de dood verkiest boven het leven, toch? Wanneer je nooit te kampen hebt gehad met een zware depressie, heftige angsten en paniek, of gevoelens van radeloosheid en / of emotionele ontreddering. Wanneer je nooit zo klem hebt gezeten dat je nergens heen kon en geen uitweg meer zag. Dan kun je,  je simpelweg niet voorstellen dat iemand niet verder wil leven. Maar is het zo dat iemand die zelfmoord pleegt, niet verder wil leven?

9/11

Op die inkt zwarte dag in september in New-York, kozen honderden mensen ervoor uit de torens van het World Trade Center te springen omdat ze klem zaten in een vuurzee. Ze zijn gesprongen om te ontsnappen aan het vuur en de verstikkende rook. Ze zaten gevangen en konden geen kant op, waardoor ze niet anders konden dan ‘springen.’  Ze sprongen om nog één keer te kunnen ademen voor ze zouden sterven. Ze wilden niet dood, ze wilden ontsnappen aan de afschuwelijke situatie. De situatie was uitzichtloos en uit het raam springen was de enige uitweg.

Een keuze uit wanhoop om erger te voorkomen.

Toen ze ’s ochtend van huis vertrokken, hadden ze na alle waarschijnlijkheid niet het plan een einde te maken aan het leven. Ze wilde niet dood, het was geen vrije keuze, maar een keuze uit wanhoop. Wat daar gebeurde op 9/11, wanhopige mensen die sprongen, de dood tegemoet. Dat is een situatie die we allemaal kunnen invoelen en begrijpen.

Niet de persoon is de moordenaar, maar de crisis waar hij in verkeert.

Hetzelfde geldt voor mensen die zelfmoord willen plegen. Ze willen niet dood, ze willen ontsnappen aan de situatie waar ze in verkeren. Zelfmoord is een daad vanuit wanhoop, en uitzichtloosheid. Tijdens lezingen reageren mensen vaak op de term 'zelfmoord'  met de vraag: 'waarom niet de term zelfdoding gebruiken?'  Ten eerste wordt op Google het meest gezocht op de term zelfmoord, mensen die suïcidaal zijn gebruiken deze term. Ten tweede wordt ten onrechte gedacht dat de persoon die zelfmoord pleegt een moordenaar is, wat natuurlijk een hele nare gedachte is, zeker voor de nabestaanden.

Maar wie is het 'zelf ' die de moord pleegt, is dat de persoon zelf, of is dat de depressie, de angst, de radeloosheid?

Zoals kanker vaak wordt omschreven als een sluipmoordenaar. Kwaadaardige kankercellen overheersen op een gegeven moment en nemen het over van de gezonde cellen. Zo kun je de depressie, de angsten enz. als moordenaar zien van het ‘zelf’  Negatieve gedachten overheersen gezonde, reele gedachten.

 Jan Mokkenstorm directeur van 113 Zelfmoordpreventie omschrijft het als volgt:

 ‘Er is bij zelfmoord sprake van een moord op het zelf. Niet de persoon is de moordenaar, maar de crisis waarin hij verkeert, de depressie, de angsten en paniek, de emotionele ontreddering, de wanhoop of radeloosheid. Uit onderzoek blijkt dat degene die een eind aan zijn leven maakt vrijwel nooit “zichzelf” is op het moment dat hij overlijdt. Zo iemand voelt zich opgejaagd, een gewond dier, is in paniek. Dat leidt tot een blikvernauwing, tot koker denken met maar één mogelijke conclusie”

Klem

Iemand die suïcidaal is, zit klem in pijnlijke problemen (dreigend verlies). Die ondraaglijk, onoplosbaar of oneindig lijken voor die persoon op dat moment. Ze willen niet dood ze willen ergens vanaf, ze willen af van de verstikkende rook, de vlammen die om zich heen slaan. Ze zitten klem in negatieve kwellende gedachten, ze willen af van de ellende. Zelfmoord is dan een laatste nooduitgang. Suïcidale mensen hoor je meestal zeggen ‘Mensen zijn beter af zonder mij’  of 'Ik kan deze ondraaglijke pijn niet meer aan.’ ‘Ik ben een last voor de mensen om mij heen.'  Dit zijn depressieve gedachten. Deze gedachten kunnen zo overheersend worden, dat ze niet meer te stoppen zijn en kwellend worden. Naast de negatieve gedachten waar deze mensen enorm onder lijden, lijdt men vaak ook, aan beelden die kwellend zijn. Ze zien in gedachten hoe ze naar de trein lopen, hoe ze een zelfmoordpoging doen. Je kunt je voorstellen hoe beangstigend deze gedachten en beelden kunnen zijn. Naast beangstigend kunnen deze beelden ook troostrijk zijn en rust geven.

De vitale uitputting

Wanneer mensen onophoudelijk piekeren in gedachten en in beelden, komen ze terecht in wat de vitale uitputting wordt genoemd. De vitale uitputting leidt tot slapeloosheid, wat weer leidt tot meer piekeren, tot nog meer uitputting, tot meer slapeloosheid.  Uiteindelijk kom men terecht in een vicieuze cirkel. Men schiet in een kramp en wil deze negatieve spiraal doorbreken. Het is vreselijk als je dit meemaakt. Mensen willen daar aan ontsnappen. 

De radeloosheid voorbij

Hoe kom je uit deze vicieuze cirkel, hoe kun je er voor zorgen dat de vitale uitputting het zelf vermoord? Hoe kom je de radeloosheid voorbij? Uiteraard is een behandeling nodig! Daarnaast is er een piekertherapie ontwikkeld, die wetenschappelijk heeft aangetoond dat het blijkt te werken.

De paarse olifant.      

Je kentvast het voorbeel van de paarse olifant, waar je niet aan mag denken. Het werkt nu eenmaal zo dat als je, jezelf verbiedt aan iets te denken dat de gedachte daaraan juist sterker wordt. Hoe krampachtig je de pieker gedachten wil laten stoppen hoe sterker ze aanwezig zullen zijn.

Wat kun je dan doen?

Ga het piekeren aan, duw het niet weg! Ga eens goed piekeren over zelfmoord. Dat klinkt misschien raar, maar het is bewezen dat het werkt. Plan 4x per dag een uur piekeren over zelfmoord in. Doe dit een uur in de ochtend, een uur in de middag, een uur s’ avonds en een uur ’s nachts. In die uren ga je maximaal piekeren over suïcide. En tussendoor probeer je het uit te stellen. Het zal niet meteen goed gaan, maar probeer het maar. Het werkt om mensen uit de kramp te halen. Het betekent niet dat de problemen, de depressie, de pijn weg zijn en dat therapie niet nodig is.

Nee…

Het helpt wel de piekerkramp te verminderen en daarmee de suïcide kramp. Het is bewezen dat het mogelijk is dat de suïcidale ontwikkeling onomkeerbaar bleek. 113Zelfmoordpreventie biedt anoniem, online een zelfhulp cursus aan. Deze kun je volgen via onderstaande link.

https://www.113.nl/ik-denk-aan-zelfmoord/zelfhulp

Omdat niemand radeloos en eenzaam moet sterven

‘Niemand van ons zou eenzaam en radeloos mogen sterven door zelfmoord’ een citaat van Jan Mokkenstorm die ik voor het eerst hoorde tijdens een lezing die Jan gaf binnen 113 zelfmoordpreventie. De boodschap van dit citaat namelijk; dat mensen die zelfmoord plegen radeloos en eenzaam sterven, raakte mij en is mij altijd bijgebleven. Dit is mede ook mijn drijfveer om het taboe dat er nog altijd is rondom zelfmoord te doorbreken. Binnen mijn werk bij 113 Zelfmoordpreventie heb ik veel mensen gesproken, die wilden ontsnappen aan de radeloosheid aan een situatie die uitzichtloos leek, aan problemen die ondraaglijk en onoplosbaar leken. Gebroken mensen, vol verdriet, soms heel veel woorden, heel veel tranen,  soms de stilte omdat men geen woorden had. Regelmatig hoorde ik dat ze voor het eerst over hun gedachten aan de dood spraken, omdat men er niet over durfde te praten, door schaamte of omdat men hun naasten er niet mee wilden belasten. Allemaal zeiden ze hetzelfde: 'ik wil niet dood, ik wil dat dit lijden ophoudt.'  Ze willen zichzelf beschermen tegen de ondragelijke pijn, het verdriet, de uitzichtloosheid. Vaak beseft men niet dat ze een moedige eerste stap hebben gezet door in hun meest kwetsbare moment, hulp te zoeken.

Wat kun je doen als je, je zorgen maakt over iemand anders?

De gedachten aan de dood geeft rust, het is de nooduitgang, de manier om te ontsnappen aan de verstikkende rook en de vlammenzee waar men door wordt omringd. Probeer deze gedachten niet weg te nemen, maar parkeer deze gedachten. Ga samen op zoek naar een andere uitgang om te ontsnappen. Oordeel niet, luister, draag geen oplossingen aan. Wat voor jou helpend kan zijn, is niet perse helpend voor de ander. Denk na over een veiligheidsplan, bijvoorbeeld: spreek af wat iemand kan doen als hij/zij in paniek raakt, bijvoorbeeld iemand bellen?  En al laatste zorg goed voor jezelf!

Wat kun je doen als je met gedachten aan de dood rondloopt, of zelfs al plannen hebt.

Naast de eerder genoemde zelfhulp cursus gericht op het verminderen van piekeren. Is het belangrijk dat je hulp zoekt.

Hulp via Insig

Vanuit mijn werk bij 113 zelfmoordpreventie ben ik getraind en gespecialiseerd in het onderwerp zelfmoord. Soms kun je al met een paar gesprekken of via e-consult (mail, whatsapp, bellen) al bereiken om je gedachten te ordenen van waaruit je met een heldere blik op de situatie kunt kijken en op zoek kunt gaan naar een oplossing.

Vind je dit eng of kamp je met gevoelens van schaamte, dan kunnen we bespreken wat voor jou het beste werkt. We kunnen samen een veiligheidsplan opstellen, waarbij je mij kunt bellen op de momenten dat je het zwaar hebt. Ook als je je zorgen maakt om iemand anders, bied ik ondersteuning waarbij vooral ook de zorg voor jezelf voorop staat, hoe kun je de ander tot steun zijn, zonder dat je daar zelf aan onder door gaat.